ผลสำรวจของมูลนิธิละครไทยที่สำรวจผลกระทบ COVID-19 ที่มีต่อศิลปินละครเวทีไทยร่วมสมัยแสดงให้เห็นว่าศิลปินไทยหลายๆ ท่านมีประกันชีวิตอยู่แล้ว แต่ประกันชีวิตอาจไม่สามารถช่วยเหลือได้เท่าไรในขณะนี้ มีเพียงส่วนน้อยเท่านั้นที่มีสวัสดิการของรัฐ ซึ่งก็คือประกันสังคมและหลักประกันสุขภาพ หรือที่เราเรียกกันว่า “บัตรทอง”
มูลนิธิละครไทยจึงอยากนำข้อมูลที่มีประโยชน์เกี่ยวกับ ประกันสังคม กับ หลักประกันสุขภาพ มาฝากทุกท่านที่สนใจและอยากทราบความแตกต่างของสวัสดิการของรัฐทั้ง 2 แบบนี้ รวมถึงศิลปินบางท่านที่ยังสงสัยว่าตนเองสามารถรับสวัสดิการเหล่านี้ได้หรือไม่
หลักประกันสุขภาพ
สิทธิหลักประกันสุขภาพ 30 บาทคุ้มครองบุคคลที่เป็นคนไทยมีเลขประจำตัวประชาชน 13 หลักที่ไม่ได้รับสิทธิสวัสดิการข้าราชการ สิทธิประกันสังคม สิทธิรัฐวิสาหกิจ หรือสิทธิอื่นๆ ให้ได้รับบริการสาธารณสุข ทั้งการสร้างเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค การตรวจวินิจฉัย การรักษาพยาบาล และการฟื้นฟูสมรรถภาพที่จำเป็นต่อสุขภาพและการดำรงชีวิตตามพ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2545
สถานที่รับลงทะเบียน
ต่างจังหวัด : สถานีอนามัย โรงพยาบาลของรัฐใกล้บ้าน หรือสำนักงาน สาธารณสุขจังหวัด ในวันเวลาราชการ
กรุงเทพมหานคร : สำนักงานเขตของกรุงเทพมหานคร หรือสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เขต 13 กทม. ในวันเวลาราชการ
เอกสารลงทะเบียน
สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน สำหรับเด็กใช้สำเนาสูติบัตร (ใบเกิด)
สำเนาทะเบียนบ้าน หรือหนังสือรับรองการพักอาศัยจริง
ประกันสังคม
ประกันสังคมที่เราคุ้นเคยมี 3 แบบ คือ มาตรา 33, 39 และ 40
มาตรา 33 คือ สำหรับพนักงาน ลูกจ้างบริษัทเอกชนที่มีนายจ้างในสถานประกอบการ ซึ่งทั้งนายจ้างและลูกจ้างจะส่งเงินสมทบเดือนละ 5% ของค่าจ้าง สูงสุดไม่เกิน 750 บาท
มาตรา 39 คือ พนักงานหรือลูกจ้างเอกชนที่เคยเป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 และจ่ายเงินสมทบมาไม่ต่ำกว่า 12 เดือน แต่ลาออกจากงานแล้ว และลงทะเบียนเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39 ภายใน 6 เดือนหลังลาออก
มาตรา 40 คือ ประกันสังคมสำหรับพ่อค้า แม่ค้า และผู้ประกอบอาชีพอิสระ
คุณสมบัติผู้สมัครมาตรา 40
ประกอบอาชีพอิสระหรือแรงงานนอกระบบ
อายุไม่ต่ำกว่า 15 ปีบริบูรณ์ แต่ไม่เกิน 65 ปีบริบูรณ์ (มติครม.ล่าสุดเมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2562)
ไม่เป็นลูกจ้างในบริษัทเอกชนตามประกันสังคมมาตรา 33 และไม่เคยสมัครเป็นผู้ประกันตนในมาตรา 39 (บุคคลที่เคยทำงานอยู่ในบริษัทเอกชนในมาตรา 33 มาก่อนแล้วลาออกแต่ต้องการรักษาสิทธิประกันสังคมไว้)
ไม่เป็นข้าราชการหรือบุคคลที่ถูกยกเว้นตามกฎหมายประกันสังคม
บุคคลพิการที่สามารถรับสิทธิประกันสังคม
ทางเลือกในการจ่ายเงินสมทบประกันสังคมมาตรา 40
ความแตกต่าง
ท่านสามารถเปรียบเทียบความแตกต่างกันระหว่างประกันสังคมและหลักประกันสุขภาพได้ตามตารางของธนาคารไทยพาณิชย์ด้านล่างนี้
อ้างอิง
ร่วมเขียนโดย ณัฐพัชร อาษากิจ